Podstawy systemu podatkowego zakładają jego neutralność. Forma rozliczenia podatkowego nie powinna z definicji dawać przewagi konkurencyjnej, a jednak w obecnej strukturze prawnej księgowość stanowi klucz do oszczędności. Rozliczenia podatkowe firm są powiązane z formą organizacyjno-prawną ich prowadzenia. Ten związek pozwala zmaksymalizować wynik ekonomiczny.
Klasyczne formy organizacyjno-prawne prowadzenia działalności gospodarczej
Wyróżniamy standardowo jednoosobową działalność gospodarczą (samozatrudnienie), spółki osobowe i kapitałowe regulowane Kodeksem Spółek Handlowych (KSH). Biznesmeni posiadają zdywersyfikowane strategie rozwoju, dlatego forma działalności ma pierwotne znaczenie. Dopiero później dobiera się formę rozliczeń podatkowych.
Do każdej formy organizacyjno-prawnej prowadzenia działalności gospodarczej można dopasować:
- Uproszczoną formę księgowości;
- Pełną księgowość.
Uproszczona forma księgowości dzieli się na:
1. Podatkową księgę przychodów i rozchodów, rozchodzącą się na zasady ogólne i podatek liniowy;
2. Kartę podatkową;
3. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.
Przejście między uproszczoną księgowością, a pełną
Niewielcy płatnicy pragną uproszczonych procedur i niskich kosztów księgowości. Prawo w Polsce nakazuje podmiotom gospodarczym po przekroczeniu przychodu netto w wysokości 1200000 euro wybrać pełną rachunkowość. Owa kwota jest zatem krytyczna i nie ma pełnej dowolności w optymalizacji podatkowej.
Ewolucja biznesu i jej związek z optymalizacją podatkową
Pełna księgowość umożliwia porównywanie podmiotu biznesowego z innymi, na podstawie standaryzowanych zasad, którymi posługuje się właściwie cały świat handlu. Wraz z rozwojem działalności gospodarczej (np. od jednoosobowej firmy do spółki akcyjnej) następuje także ewolucja rozliczeń podatkowych.
Podstawowe formy rozliczeń podatkowych
Karta podatkowa i ryczałt od przychodów ewidencjonowanych są najprostsze, a ustawy regulują, kto z takich form opodatkowania może skorzystać. Księga przychodów i rozchodów jest uniwersalna i przydzielana urzędowo nowym przedsiębiorcom, jeżeli ci samodzielnie nie podejmą innej decyzji. Pełna księgowość wymaga już posiadania stacjonarnych struktur, włącznie z posługiwaniem się Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej.
Niektóre krytyczne cechy różnych form księgowości
Karta podatkowa oraz ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wyklucza obniżenie podatków o koszty uzyskania przychodów. W karcie podatkowej nie ma potrzeby prowadzenia ksiąg. W ryczałcie natomiast należy wykonywać ewidencję przychodów. W przypadku uproszczonych form księgowości zachodzi element popełniania drobnych błędów. W księgowości pełnej pomyłki są absolutnie niedopuszczalne. Uproszczona ewidencja księgowa monitoruje stan wewnętrzny firmy i jest tylko wyznacznikiem zobowiązań podatkowych wobec urzędu, natomiast pełna księgowość pozwala na prowadzenie analiz, krytycznych z inwestycyjnego punktu widzenia. Daje to zatem szeroki obraz przedsięwzięcia.
Szansa na zmianę raz w roku
Forma rozliczeń podatkowych nie jest dana na zawsze, a raz do roku, konkretnie do dwudziestego stycznia przedsiębiorcy mają szansę powiadomić urzędy skarbowe o ewentualnych zmianach. Mogą tedy wypróbować nowy system.
Podstawowe punkty wyboru formy księgowości
Aby dobrze wybrać formę księgowości trzeba scharakteryzować profil przedsiębiorstwa z nastawieniem na formę organizacyjno-prawną, rynek, grupę docelową (sprzedaż osobom fizycznym lub prawnym) oraz wielkość prognozowanego przychodu. Czy w działalności masz duże koszty, z kim współpracujesz (rodzina, inni wspólnicy)?
Na zakończenie
Najczęściej drobni przedsiębiorcy wybierają do pomocy biura rachunkowe, a księgowa na podstawie dostarczonej dokumentacji i rozmowy podejmuje decyzję o wdrożeniu najlepszej formy rozliczeń podatkowych. Outsourcing księgowości oszczędza czas na zdobywanie wiedzy oraz aktualizację przepisów.